Badanie 2CARE dotyczące koenzymu Q w chorobie Huntingtona kończy się rozczarowaniem

Największe w historii badanie terapeutyczne dotyczące choroby Huntingtona zostało zatrzymane na początku tego tygodnia, ponieważ analiza dotychczasowych wyników wykazała, że bardzo mało prawdopodobne jest uzyskanie pozytywnych rezultatów. Badanie, nazywane 2CARE, zostało zaprojektowane w celu sprawdzenia, czy leczenie zwane koenzymem Q10 może spowolnić postęp HD.

Wczesne badania z CoQ10 w HD

Koenzym Q10, lub CoQ10, to naturalnie występująca substancja, znajdująca się we wszystkich komórkach naszego ciała. Jest używana przez nasze komórki jako ważna część procesu, który przekształca nasze pożywienie w energię chemiczną. CoQ10 działa jako transporter wysokoenergetycznych cząstek w procesie tworzenia energii.

Kiedy naukowcy badają mózgi osób z chorobą Huntingtona, obserwują obniżone poziomy energii, niemal jakby elektrownie nie działały na pełną moc. To sugerowało, że być może wzmocnienie produkcji energii mogłoby być użytecznym leczeniem HD. Prace z połowy lat 90. dostarczyły pewnych dowodów, że podawanie pacjentom z HD tabletek CoQ10 pomogło uruchomić ich komórkowe elektrownie.

W 1996 roku lekarze pod kierownictwem dr. Iry Shoulsona opublikowali małe badanie CoQ10 u ludzkich pacjentów z HD. Zaobserwowali, że lek był dobrze tolerowany, ale nie miał żadnych korzystnych efektów przy testowanej dawce i czasie trwania — 600 lub 1200 mg dziennie przez sześć miesięcy.

Wyniki większego badania CoQ10 w HD zostały przedstawione przez Huntington Study Group w 2001 roku. To badanie, nazywane badaniem CARE, leczyło większą liczbę pacjentów (347) przez dłuższy okres (prawie 3 lata). Ponownie, badacze stwierdzili, że związek był dobrze tolerowany, ale nie miał znaczących korzyści w zakresie objawów HD.

W tym okresie badacze zaczęli również raportować, że wysokie dawki CoQ10 poprawiały stan niektórych modeli myszy z HD. To stwarza pewien dylemat: dlaczego związek poprawia stan myszy z HD, ale nie pacjentów z HD?

Po prostu za mało?

Istnieje kilka możliwych wyjaśnień, dlaczego wyniki z CoQ10 nie przełożyły się z badań na myszach na badania na ludziach. Najprostszym wyjaśnieniem jest to, że CoQ10 po prostu nie działa. Innym możliwym wyjaśnieniem jest to, że może mieć korzystne efekty w HD, ale testowano zbyt niską dawkę.

Duże badanie choroby Parkinsona, opublikowane w 2002 roku, sugerowało, że bardzo duże dawki CoQ10 (nawet do 1200 mg dziennie) były tolerowane przez pacjentów z tą chorobą. Może ludzcy pacjenci z HD, którym podawano CoQ10, po prostu nie otrzymali wystarczającej ilości tego związku?

Badacze wrócili z tym pytaniem do laboratorium i wypróbowali coraz większe dawki CoQ10 u myszy z HD. Te myszy, które otrzymały największe dawki CoQ10, wydawały się radzić sobie najlepiej. W małym badaniu na ludziach, opublikowanym w 2010 roku, badacze zaobserwowali, że ludzcy pacjenci z HD byli w stanie przyjmować do 3600 mg dziennie CoQ10 bez istotnych negatywnych efektów.

Teraz wiemy więc, że pacjenci z HD mogą przyjmować bardzo duże dawki CoQ10 i że, przynajmniej u myszy, te duże dawki są najbardziej korzystne. Zmotywowani tą informacją, badacze z Huntington Study Group zaprojektowali największe w historii badanie u pacjentów z HD — mające objąć 609 ochotników – nazywane 2CARE. To badanie miało używać bardzo dużej dawki CoQ10 (2400 mg dziennie) i leczyć ochotników przez aż 5 lat.

2CARE rozpoczęło się w 2008 roku i miało zakończyć się pod koniec 2017 roku.

2CARE zatrzymane

Huntington Study Group opublikowała w tym tygodniu na swojej stronie internetowej ogłoszenie informujące, że badanie 2CARE zostało „wstrzymane z powodu bezcelowości”. Co to oznacza w kontekście badania klinicznego?

Każde badanie leku zużywa ważne zasoby. Badania kliniczne kosztują duże pieniądze z powodu zaangażowanego personelu i zasobów. Być może co ważniejsze, rodziny z chorobą Huntingtona wkładają swój czas, wysiłek i nadzieję w proces, który może być czasochłonny i czasami stresujący dla nich.

Agencje prowadzące duże badania, takie jak 2CARE, opracowały sposoby monitorowania postępów badania. Regularne 'analizy okresowe’ są przeprowadzane przez cały czas trwania badania – podobnie jak pit stop w wyścigach samochodowych. Jest to ważne z kilku powodów. Na pierwszym miejscu jest bezpieczeństwo. Jeśli u osób przyjmujących lek występują jakieś komplikacje zdrowotne, musimy o tym wiedzieć natychmiast, aby móc przerwać badanie.

W kwestii bezpieczeństwa, komunikat prasowy Huntington Study Group odnotował, że było nieco więcej zgonów w badaniu 2CARE wśród pacjentów z HD przyjmujących CoQ10 (7% osób w grupie CoQ10) w porównaniu z tymi pacjentami przyjmującymi nieaktywne tabletki placebo (4% osób w grupie placebo). Wskazali, że różnice między grupami (7% vs. 4%) mogły wystąpić przypadkowo i mogły nie być spowodowane leczeniem lekiem.

Innym aspektem badania, który może być monitorowany, jest tak zwana ’bezcelowość’. Bezcelowość oznacza bezsensowność, a w kontekście badania klinicznego oznacza, że analiza okresowa wykazuje, że wyniki są tak mało prawdopodobne, że nie ma sensu kończyć badania.

W przypadku badania 2CARE, wczesne spojrzenie na postęp sugerowało, że było mniej niż 5% szans, że badanie przyniesie pozytywny wynik na końcu, biorąc pod uwagę to, jak sprawy się rozwijały. Z tak niską szansą na sukces, w połączeniu z obawą, że wysokie dawki CoQ10 mogą być niebezpieczne, badanie zostało zatrzymane wcześnie.

Sekcja zwłok

Ważne jest, żeby zapytać w takich momentach, czego możemy się nauczyć z niepowodzenia CoQ10 w HD?

Po pierwsze, wielu pacjentów z HD i członków rodzin przyjmowało CoQ10 przez lata, z powodu wczesnych wskazówek, że może być korzystny. Wydaje się teraz jasne, że koenzym Q10 nie działa w HD.

Po drugie, możemy teraz przekierować zasoby, które miały być użyte do badania 2CARE, na inne badania z lepszą szansą na powodzenie. Rekrutacja ponad 600 pacjentów na 5 lat była dużym osiągnięciem społeczności HD i mamy nadzieję, że zaangażowanie, które reprezentuje, zostanie powtórzone w przyszłych badaniach z lepszą szansą na sukces.

W rzeczywistości prawdopodobne jest, że w ciągu najbliższego roku lub dwóch rozpocznie się kilka badań ukierunkowanych na konkretne mechanizmy leżące u podstaw HD, zamiast 'ogólnie korzystnych’ związków, takich jak CoQ10. Pacjenci, którzy zostali teraz zwolnieni z uczestnictwa w 2CARE, mogą być tymi, którzy pomogą jak najszybciej uruchomić te nowe badania.

Wreszcie, warto rozważyć jako społeczność, które leki testujemy u pacjentów z HD. Patrząc wstecz, zbiór dowodów użytych do podjęcia decyzji o testowaniu CoQ10 u ludzkich pacjentów był dość ograniczony. W rzeczywistości, niedawne próby powtórzenia obserwacji, że CoQ10 poprawia stan myszy z HD, zakończyły się niepowodzeniem. Wczesne zatrzymanie 2CARE to dobra okazja, żeby zatrzymać się i pomyśleć o tym, jakie dowody z laboratorium są wystarczająco przekonujące, żeby zaryzykować testowanie przyszłych leków u pacjentów z HD.

Co teraz?

Po tak długim czasie i wysiłku, to jest wynik, którego nikt nie chciał. Ale gdyby droga do wyleczenia choroby Huntingtona była prostą, prostą ścieżką, już bylibyśmy na jej końcu. Musimy pamiętać, że te niepowodzenia mogą być rozczarowujące indywidualnie, ale zbiorowo są jedynym sposobem, w jaki możemy znaleźć leczenie, które działa. Nawet negatywny wynik badania pomaga nam zrozumieć więcej o HD i o tym, jak opracowywać i testować lepsze leki do walki z nią. Przegranie tej bitwy to rozczarowanie, ale pozostajemy optymistyczni co do przebiegu wojny przeciwko HD.

Dowiedz się więcej

• Komunikat prasowy Huntington Study Group opisujący przedwczesne zatrzymanie badania 2CARE
• Artykuł opisujący wyniki wcześniejszego badania „CARE” nad CoQ10 u pacjentów z HD (pełny tekst wymaga opłaty lub subskrypcji)
• Strona internetowa badania 2CARE w Huntington Study Group
• Manuskrypt sugerujący, że CoQ10 w rzeczywistości nie jest korzystny u myszy z HD.