Napisany przez Dr Sarah Hernandez Zredagowany przez Dr Leora Fox Przetłumaczony przez Agata Kopinska

Być może nowy system stopniowania stadiów HD przyciągnął uwagę osób, które na żywo śledziły informacje na temat Konferencji Terapeutycznej Choroby Huntingtona na Twitterze HDBuzz lub obserwowały przebieg zjazdu Amerykańskiego Stowarzyszenia HD! A do tych, którzy przegapili te wydarzenia: macie szczęście! Poniższy artykuł przedstawia najnowsze wieści na temat nowego system klasyfikacji choroby, opisuje, w jaki sposób będzie używany i jakie przyniesie korzyści. Sprawdźmy, czego się z niego dowiemy.

Śledzenie postępu choroby – czas na aktualizację

Dotychczas osoby zmagające się z HD były klasyfikowane głównie ze względu na przejawiane objawy kliniczne. Lekarze obserwują pacjentów, podczas gdy ci chodzą, wykonują ruchy dłoni lub starają się przypomnieć sobie różne wyrazy. Rożnego rodzaju testy oparte na myśleniu, ruchu i nastroju pomagają lekarzom określić, w jakim stadium choroby znajduje się obecnie pacjent.

HD-ISS kategoryzuje postęp choroby Huntingtona w sposób indywidualny, wykorzystując testy, podczas których analizowana jest struktura mózgu, objawy kliniczne i zdolność do wykonywania codziennych zadań. Pacjenci przechodzą kolejno przez stadia wyznaczone przez HD-ISS, od 0 do 3.
HD-ISS kategoryzuje postęp choroby Huntingtona w sposób indywidualny, wykorzystując testy, podczas których analizowana jest struktura mózgu, objawy kliniczne i zdolność do wykonywania codziennych zadań. Pacjenci przechodzą kolejno przez stadia wyznaczone przez HD-ISS, od 0 do 3.

Diagnozowanie i określanie stadium HD na podstawie objawów klinicznych stosowane było już od XIX wieku, na dugo przed tym, kiedy naukowcy zidentyfikowali gen odpowiedzialny za rozwój HD! Niemniej jednak ten sposób określania stadium choroby jest przedawniony i nie zawsze oddaje pełny obraz sytuacji.

Obecnie pacjenci znajdujący się w stadium „przedobjawowym”, „prodromalnym” lub przed manifestacją choroby klasyfikowani są do tej samej kategorii. Są to osoby, w których genie huntingtyny występuje mutacja HD, ale które nie wykazują żadnych objawów klinicznych choroby – lub przynajmniej żadnych objawów ruchowych, które są najczęstszym sposobem jej diagnozowania. Kategoria ta może obejmować osoby od urodzenia do około 40. roku życia. Jest to ogromna pula pacjentów w na przestrzeni długiego okresu czasu!

W miarę postępu badań nad chorobą Huntingtona poznajemy wiele nowych informacji o bardzo subtelnych zmianach, które zachodzą nawet kilkadziesiąt lat przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów klinicznych. To skłoniło zespół badaczy, znany jako Konsorcjum Nauki Regulacyjnej ds. HD (HD-RSC), do opracowania bardziej zaawansowanego systemu stopniowania stadiów choroby.

Jak powstał nowy system

Aby ocenić, w jakim stadium choroby znajdują się pacjenci, Międzynarodowy System Stopniowania choroby Huntingtona – HD-ISS – wykorzystuje zmiany widoczne na skanach mózgu, testy kliniczne oraz obserwację codziennych czynności osób chorych, aby określić, w którym miejscu choroby znajdują się pacjenci z HD. Ten nowy system punktacji bierze pod uwagę całe życie osoby chorej, klasyfikując każdy wiek, od urodzenia do śmierci.

Aby opracować nowy system punktacji, zespół HD-RSC wykorzystał dane z badań Enroll-HD, TRACK-HD, IMAGE-HD i PREDICT-HD – wszystkie badania obserwacyjne, które używane są do śledzenia choroby na przestrzeni czasu. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy poświęcili lub poświęcają swój czas, aby wziąć udział w tych badaniach – dzięki Wam możliwe było stworzenie tego nowego systemu punktacji! Zespół konsultował się również z wieloma różnymi grupami, w tym z grupami wspierającymi pacjentów.

Aby ocenić, w jakim stadium choroby znajdują się pacjenci, Międzynarodowy System Stopniowania choroby Huntingtona – HD-ISS – wykorzystuje zmiany widoczne na skanach mózgu, testy kliniczne oraz obserwację codziennych czynności osób chorych.

Stadia choroby według HD-ISS

W ostatnim przemówieniu do społeczności HD podczas Konferencji Terapeutycznej Choroby Huntingtona dr Sarah Tabrizi, która prowadzi prace nad HD-ISS, porównała nowy system do tego, który jest używany przy stopniowaniu stadiów choroby nowotworowej. Rozwój nowotworu jest podzielony na etapy w oparciu o wielkość i rozprzestrzenianie się guza. HD-ISS będzie działał w podobny sposób, kategoryzując pacjentów na 4 etapy – od etapu 0 do 3 od braku upośledzenia (narodziny) do ciężkiego upośledzenia (koniec życia). Każdy etap jest sekwencyjny, co oznacza, że pacjent będzie doświadczał elementów poprzedniego etapu, aby zostać zaklasyfikowanym do kolejnego etapu. System stopniowania jest również progresywny, co oznacza, że pacjenci zawsze zaczynają od stadia 0 i przechodzą do stadia 3.

Stadium 0: mutacja genu HD, brak innych zmian

Osoba, u której genetycznie zdiagnozowano HD (40 lub więcej powtórzeń CAG), ale nie ma wykrywalnych zmian związanych z chorobą Huntingtona. Ten etap rozpoczyna się po urodzeniu i trwa do momentu, gdy u pacjenta pojawi się jakakolwiek wykrywalna zmiana.

Stadium 1: mutacja genu HD, zmiany w biomarkerach

Pacjenci przechodzą do tego etapu, gdy nastąpią wykrywalne zmiany w biomarkerach występujących w chorobie Huntingtona. Na podstawie danych od tysięcy uczestników badań klinicznych, biomarkery, które wybrano to objętość 6 specyficznych obszarów mózgu przy użyciu MRI. Wiadomo, że zmiany w tych obszarach zmniejszają się u osób z HD biorąc pod uwagę obumierające komórki mózgowe.

Chociaż HD-ISS nie będzie odgrywał roli podczas rutynowych, corocznych wizyt ani nie wpłynie na codzienną opiekę, to ujednolici badania i przyspieszy nabór pacjentów do prób klinicznych oraz interpretację danych.
Chociaż HD-ISS nie będzie odgrywał roli podczas rutynowych, corocznych wizyt ani nie wpłynie na codzienną opiekę, to ujednolici badania i przyspieszy nabór pacjentów do prób klinicznych oraz interpretację danych.

Stadium 2: mutacja genu HD, zmiany w biomarkerach, objawy kliniczne

Ten etap rozpoczyna się, gdy pacjent wykazuje kliniczne objawy choroby Huntingtona. Nowa skala skupia się na zmianach motorycznych i poznawczych, mierzonych za pomocą testów ruchowych i zadań myślowych, w którym pacjenci muszą łączyć liczby z symbolami.

Stadium 3: mutacja genu HD, zmiany w biomarkerach, objawy kliniczne i trudności w codziennym funkcjonowaniu

Ostatnie stadium rozpoczyna się, gdy pacjent doświadcza pogorszenia funkcjonowania, np. trudności w wykonywaniu codziennych zadań. Dodatkowo, etap trzeci dzieli się na łagodne, umiarkowane i ciężkie pogorszenie funkcjonowania. Łagodne stadium trzecie obejmuje pacjentów, którym wykonanie rutynowych czynności może zająć dużo czasu, ale nie wymagają one pomocy. Umiarkowane stadium trzecie obejmuje osoby, które wymagają pomocy przy wykonywaniu niektórych rutynowych zadań. Poważne stadium trzecie obejmuje osoby, które wymagają pomocy przy wszystkich rutynowych zadaniach. Ilość czasu spędzonego w każdym stadium choroby będzie różna dla każdej osoby. To, jak szybko dana osoba przechodzi przez każde stadium, jest zmienne, ale silnie zależy od wieku i długości powtarzania CAG.

Dlaczego potrzebujemy HD-ISS

HD-ISS pomoże w standaryzacji badań klinicznych poprzez kategoryzowanie pacjentów w bardziej przewidywalny sposób. Pozwoli to osobom prowadzącym badania kliniczne na szybszy nabór uczestników do badań, którzy prawdopodobnie będą mieli podobny przebieg choroby lub podobnie zareagują na leczenie. Standaryzacja kategoryzacji różnych stadiów choroby Huntingtona, szczególnie w okresie od urodzenia do wystąpienia objawów klinicznych, jest konieczna, aby zacząć testowanie leków wcześniej, zanim pojawią się objawy kliniczne. Wiele osób uważa, że najskuteczniejszym momentem leczenia HD będzie okres, w którym pacjent jeszcze nie choruje, więc ustalenie takiego systemu jest kluczowe przed opracowaniem badań klinicznych.

Aby opracować ten nowy system stopniowania, zespół Regulacyjnego Konsorcjum Naukowego ds. HD (HD-RSC) wykorzystał dane z badań Enroll-HD, TRACK-HD, IMAGE-HD i PREDICT-HD – wszystkich badań, podczas których obserwowano osoby z rodzin HD na przestrzeni czasu.

Co więcej, określenie populacji pacjentów ułatwi badaczom porównywanie danych z różnych badań – coś, co w przeszłości było niejasne z powodu dość luźnych definicji stadium choroby. Porównywanie danych z różnych badań pozwoli badaczom uzyskać jak najwięcej informacji z każdego badania, co zmniejszy ilość czasu potrzebną do osiągnięcia naszego ostatecznego celu – leczenia HD.

Jak nowy system stopniowania wpłynie na badania i opiekę nad chorymi?

Warto zauważyć, że HD-ISS oparty jest na badaniach – ma na celu usprawnienie opracowywania i rekrutacji do badań klinicznych. Nie oznacza to jednak, że lekarze, którzy zajmują się leczeniem HD, nagle zaczną kategoryzować swoich pacjentów. Tak naprawdę nie jest to konieczne, aby opracować zindywidualizowany plan leczenia oparty na aktualnie występujących objawach danej osoby chorej. Ale kiedy terapie spowalniające postęp choroby staną się dostępne, HD-ISS może pomóc w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia.

Innym kluczowym aspektem jest to, że bardziej rygorystyczny system naboru pacjentów do badań klinicznych nie oznacza, że testowane terapie nie mogą przynieść korzyści osobom chorym w innym stadium HD. Jest to przede wszystkim sposób na usprawnienie badań i ułatwienie interpretacji danych, co może potencjalnie przyspieszyć proces opracowywania leków.

Wdrożenie nowego systemu stopniowania HD-ISS nie powinno być problematyczne w społeczności HD. W rzeczywistości nadchodzące badanie PTC Therapeutics dla PTC-518 będzie pierwszym, w którym zastosowany zostanie HD-ISS. Większość pomiarów zebranych dla tego systemu, takich jak długość powtórzenia CAG, obrazowanie mózgu i ocena zdolności funkcjonalnych, są standardem w badaniach nad chorobą Huntingtona. Standaryzacja sposobu klasyfikacji różnych stadiów HD to postęp kliniczny, który pomoże zorganizować rekrutację do badań i interpretację danych w miarę postępu prac nad leczeniem HD.